Ocd Là Gì? Nguyên Nhân Và Cách Điều Trị Hiệu Quả

Bệnh ám ảnh cưỡng chế (OCD) là một chứng rối loạn lo âu phổ biến có thể ảnh hưởng đến người ở mọi lứa tuổi. OCD gây ra những suy nghĩ hoặc hành vi ám ảnh, lặp đi lặp lại khiến người bệnh cảm thấy lo lắng, sợ hãi và bồn chồn. Các triệu chứng của OCD có thể gây ra nhiều đau khổ và ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh. Tuy nhiên, OCD có thể được điều trị hiệu quả bằng liệu pháp và thuốc men. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin về các triệu chứng, nguyên nhân, chẩn đoán, điều trị và cách kiểm soát OCD để bạn đọc có thể hiểu rõ hơn về chứng rối loạn này.

OCD là gì?

Định nghĩa

OCD là viết tắt của Obsessive Compulsive Disorder, nghĩa là Rối loạn ám ảnh cưỡng chế. Đây là một chứng bệnh tâm lý khiến người bệnh có những suy nghĩ, hành vi lặp đi lặp lại mà không thể kiểm soát được. Những suy nghĩ và hành vi này thường gây ra lo lắng, sợ hãi và bồn chồn.

• Những suy nghĩ ám ảnh là những suy nghĩ không mong muốn, lặp đi lặp lại và gây khó chịu.
• Những hành vi cưỡng chế là những hành vi lặp đi lặp lại mà người bệnh cảm thấy bắt buộc phải thực hiện để giảm lo lắng.

Ví dụ

Một số ví dụ về OCD bao gồm:

• Sợ vi trùng và rửa tay nhiều lần trong ngày.
• Sợ làm hại người khác và kiểm tra cửa liên tục để đảm bảo chúng đã được khóa.
• Sắp xếp đồ đạc theo một cách nhất định và cảm thấy khó chịu nếu chúng bị xáo trộn.

Triệu chứng của OCD

Những người mắc OCD có thể có nhiều triệu chứng khác nhau. Một số triệu chứng phổ biến nhất bao gồm:

Suy nghĩ ám ảnh

• Sợ hãi vi trùng hoặc bị ô nhiễm.
• Sợ hãi làm hại bản thân hoặc người khác.
• Suy nghĩ về tôn giáo hoặc tình dục không mong muốn.
• Suy nghĩ về sự đối xứng hoặc trật tự.

Triệu chứng	Mô tả
Sợ vi trùng	Người bệnh có thể rửa tay nhiều lần trong ngày, tránh chạm vào đồ vật hoặc người khác.
Sợ làm hại người khác	Người bệnh có thể kiểm tra cửa liên tục để đảm bảo chúng đã được khóa, hoặc tránh lái xe vì sợ gây tai nạn.
Suy nghĩ về tôn giáo	Người bệnh có thể có những suy nghĩ không mong muốn về tôn giáo, chẳng hạn như sợ hãi bị trừng phạt hoặc nghi ngờ đức tin của mình.

Hành vi cưỡng chế

• Rửa tay nhiều lần.
• Kiểm tra cửa liên tục.
• Sắp xếp đồ đạc theo một cách nhất định.
• Đếm đi đếm lại.

Những hành vi này thường được thực hiện để giảm lo lắng hoặc ngăn chặn những điều tồi tệ xảy ra. Tuy nhiên, chúng có thể trở nên quá mức và gây trở ngại cho cuộc sống hàng ngày của người bệnh.

Nguyên nhân gây ra OCD

Di truyền

Các nghiên cứu đã chỉ ra rằng OCD có thể di truyền. Nếu một người có cha mẹ hoặc anh chị em mắc OCD, họ có nguy cơ mắc bệnh cao hơn.

Yếu tố	Ảnh hưởng
Di truyền	Tăng nguy cơ mắc OCD nếu có người thân mắc bệnh

Môi trường

Một số yếu tố môi trường cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc OCD, chẳng hạn như:

• Chấn thương thời thơ ấu
• Nhiễm trùng
• Sử dụng ma túy

Sinh học

Các nhà nghiên cứu tin rằng OCD có thể liên quan đến sự mất cân bằng hóa học trong não. Cụ thể, sự mất cân bằng serotonin, một chất dẫn truyền thần kinh liên quan đến tâm trạng và hành vi, có thể đóng một vai trò trong OCD.

Điều trị OCD

Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT)

Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT) là một loại liệu pháp tâm lý tập trung vào việc thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực. Trong CBT, bệnh nhân làm việc với nhà trị liệu để xác định những suy nghĩ và hành vi ám ảnh cưỡng chế của mình, và sau đó phát triển các chiến lược để thay đổi chúng. CBT có thể giúp bệnh nhân giảm lo lắng, cải thiện chức năng và kiểm soát các triệu chứng của OCD.

Loại liệu pháp	Mục tiêu
Liệu pháp hành vi nhận thức (CBT)	Thay đổi những suy nghĩ và hành vi tiêu cực

Thuốc

Thuốc cũng có thể được sử dụng để điều trị OCD. Các loại thuốc thường được sử dụng nhất là thuốc chống trầm cảm, chẳng hạn như thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI) và thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrin (SNRI). Những loại thuốc này có thể giúp giảm lo lắng và cải thiện tâm trạng, giúp bệnh nhân kiểm soát các triệu chứng của OCD tốt hơn.

• Thuốc chống trầm cảm
• Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin có chọn lọc (SSRI)
• Thuốc ức chế tái hấp thu serotonin-norepinephrin (SNRI)

Kích thích não sâu (DBS)

Kích thích não sâu (DBS) là một thủ thuật phẫu thuật liên quan đến việc cấy điện cực vào não. Các điện cực này gửi các xung điện đến các vùng não nhất định, giúp giảm các triệu chứng của OCD. DBS thường được sử dụng như một phương pháp điều trị cuối cùng cho những bệnh nhân không đáp ứng với các phương pháp điều trị khác.

Lời kết

OCD là một chứng rối loạn lo âu nghiêm trọng có thể ảnh hưởng đáng kể đến cuộc sống của người bệnh. Tuy nhiên, OCD có thể được điều trị hiệu quả bằng liệu pháp và thuốc men. Nếu bạn hoặc người thân đang phải vật lộn với các triệu chứng của OCD, hãy tìm kiếm sự trợ giúp từ bác sĩ hoặc chuyên gia sức khỏe tâm thần. Với sự điều trị thích hợp, những người mắc OCD có thể kiểm soát các triệu chứng của mình và sống một cuộc sống trọn vẹn, hạnh phúc.